منابع آگاه تأیید کردند که طرح ساختار جدید نیرو های بسیج مردمی از سوی عادل عبد المهدی، نخست وزیر عراق به تصویب رسیده است. البته نخست وزیر عراق، پیش از این که اقدام به تصویب طرح ساختار جدید نیروهای حشد شعبی کند با تمامی طرف های درگیر در تحولات کنونی عراق در مورد این مسئله به توافق رسیده و موافقت همه را به دست آورده است.
تغییرات اعمال شده در ساختار جدید نیرو های حشد شعبی، کلیه ای القاب و مناصب اداری و نظامی سابق را لغو می کند و فرمانده کمیتهٔ بسیج مردمی می تواند اقدام به تعیین مسئولان بلند پایه در حشد شعی کند، سپس آن را برای تصویب نهایی به نخست وزیر عراق تقدیم کند. عملی شدن این تغییرات، ابو مهدی مهندس را از محور قدرت و تصمیم گیری بیرون می کند.
در سال 2016، پارلمان عراق تصمیم به ایجاد دگرگونی لازم در ساختار نیرو های حشد شعبی گرفت تا پیوستن این نیرو ها را در چارچوب نیرو های مسلح عراق فراهم کند. طبق این تصمیم، تغییرات کلی در شمار افراد جنگی، پایگاه ها نظامی، نمایندگی ها و دفاتر اقتصادی و مالی حشد شعبی به وجود می آید تا وضعیت این نیرو ها را همگام با شرایط نیرو های مسلح عراق کند. در ماه ژوئن گذشته، عادل عبد المهدی، نخست وزیر عراق دستور به اجرا شدن تغییرات تصویب شده داد، اما فالح فیاض، فرمانده کمیتهٔ بسیج مردمی از نخست وزیر خواست تا به منظور آماده شدن نیرو های حشد شعبی برای اجرای تغییرات تازه، دو ماه مهلت دهد.
آگاهان امور نظامی بدین باور اند که هدف از اعمال تغییرات در ساختار حشد شعبی در شرایط کنونی، تلاش برای دور نگهداشتن نیرو های این جناح بزرگ مسلح از درگیری های روز افزون میان ایران و ایالات متحده است و بغداد سعی دارد با این اقدام، جهت های که در تلاش برای کشاندن پای عراق به درگیری های منطقه هستند را مشخص کند.
دور کردن ابومهدی مهندس از محور قدرت
در پی تحولات اخیر و در جریان چند هفته گذشته، میزان اختلاف میان فالح فیاض، فرمانده کمیتهٔ بسیج مردمی و معاونش ابومهدی المهندس افزایش بی سابقه ای یافت. ابومهدی، ایالات متحده را مسئول بمباران انبار های مهمات حشد شعبی می دانست و در تلاش برای تشکیل نیروی هوایی در چارچوب نیرو های بسیج مردمی بود، در مقابل، فالح فیاض با رد سخنان ابومهدی، تأکید داشت که نیرو های حشد شعبی طبق دستورات فرمانده کل نیرو های مسلح و نخست وزیر عمل می کند.
بر بنیاد گفته ای یک منبع آگاه، رهبران و فرماندهان حشد شعبی از تصمیم دولت برای ایجاد تغییر در ساختار نیرو های حشد شعبی استقبال می کنند و این اقدام را که هدف از آن، دور نگهداشتن نیرو های حشد شعبی از فشار های داخلی و خارجی است، نیاز مبرمی می دانند.
ابومهدی مهندس، در گذشته با مسئله ای بازنگری ساختار نیرو های حشد شعبی ابراز مخالفت می کرد و نمی خواست موقعیت مهم سیاسی و نظامی خود را از دست بدهد اما در عین حال، ابومهدی چاره ای جز پذیریش دستورات نخست وزیر عراق را ندارد. زیرا هدف اساسی این تغییرات؛ حمایت و دفاع از موجودیت نیرو های حشد شعبی است. البته تردیدی نیست که دولت عراق زمانی تصمیم به ایجاد تغیر در ساختار حشد شعبی گرفت که ایالات متحده، ابومهدی مهندس را تحت فشار قرار می داد تا نیرو های بسیج مردمی را به گونه ای لازم در کنترل در آورد. قرار است تا چند روز آینده، برای ابومهدی مهندس سمت جدیدی که نیاز به ظهور مکرر در رسانه ها نداشته باشد، در تشکیلات حشد شعبی در نظر گرفته شود.
در پیوند به تغییرات جدید در ساختار نیرو های بسیج مردمی، ابو مهدی گفته است نقش اثر گذار من در تشکیل و توسعه حشد شعبی که برای نجات عراق مبارزه می کند برای هیچ کسی پوشیده نیست. من به عنوان یک شهروند عراقی، مسئولیت خود را با بهترین شیوه انجام دادم و دست به هیچ سوء استفاده ای نزدم. اما در این روز ها صحبت های در مورد دور کردن من از محور قدرت حشد شعبی توسط کسی که خود در دفتر کارش در بغداد کار می کند در حالی که نیرو های بسیج مردمی در دشوار ترین شرایط به مبارزه ادامه می دهند، به گوش می رسد. شکی نیست که ساختار حشد شعبی نیازمند تغییر بود اما امیدوارم این اقدام به گونه ای عادلانه انجام شود و حقوق هیچ فردی در این میان نادیده گرفته نشود.
البته شایان تذکر است که ایجاد تغییر در ساختار نیرو های حشد شعبی به زودی قابل اجرا نیست زیرا در حال حاضر، بسیج مردمی تشکیلات گسترده و در هم تنیده ای دارد و سازمان دادن این ساختار نظامی بزرگ نیاز به زمان طولانی و تلاش های بسیاری دارد.